Homohuwelijk

Vandaag is een heugelijke dag, en niet alleen omdat Nederland door is naar de kwartfinale van het EK. Sinds gisteravond 5 uur kunnen twee mannen of twee vrouwen met elkaar trouwen in Californië. Alle nieuwsmedia hebben het erover - het is een historisch moment, en voor sommigen een controversieel moment. Het is in Nederland ook in het nieuws, maar waarschijnlijk niet zo uitgebreid als hier.

In San Franciso vond gisteren slecht één bruiloft plaats: twee vrouwen die 55 jaar samen zijn, zijn getrouwd door burgermeester Gavin Newsome. In sommige andere gemeenten werden ook verschillende huwelijken voltrokkken gisteravond, maar vandaag was voor de meeste de grote dag. Honderden mensen zijn vandaag getrouwd, die dat tot voor kort niet konden.

Buiten het stadhuis staan wat mensen te demonstreren, maar zij zijn veruit in de minderheid. Ze hebben borden waarop slogans staan als "Jezus zal het laatste oordeel vellen" en "bescherm het huwelijk". Twee gemeenten hebben vandaag helemaal geen huwelijken afgesloten, maar zeggen dat het niets te maken heeft met feit dat lesbiennes en homo's kunnen trouwen.

Op 15 mei bepaalde het Californische hogergerechtshof dat op basis van de wet het niet verboden is voor twee mannen of twee vrouwen om met elkaar te trouwen. Tegenstanders hebben in de afgelopen weken nog geprobeerd om het homohuwelijk via juridische wegen te voorkomen, maar ook het hoger gerechtshof van de staat Californië kon geen reden vinden om het niet toe te staan.

Californië is de tweede staat in de VS waar mensen van hetzelfde geslacht met elkaar kunnen trouwen. In Massachusetts is het sinds 2004 al mogelijk, maar daar moet je er een inwoner van de staat voor zijn. In Californië kan iedereen trouwen en er wordt dan ook een grote stroom bezoekers verwacht in de komende maanden. Het homohuwlijk zal de staat een economische impuls geven.

Het huwelijk tussen twee mannen of twee vrouwen dat in Californië wordt gesloten, wordt in in de meeste ander staten niet erkend. De staat New York heeft als eerste gezegd het wel te zullen erkennen - wellicht is dat het eerste schaap dat over de dam is. Ook de federale overheid erkend het huwlijk niet, dus als Cindy en ik zouden trouwen, zou dat bijvoorbeeld geen invloed hebben op mijn verblijfsstatus en ook de federale belastingvoordelen voor getrouwde stellen zijn dan niet van toepassing.

Op zich komen er niet zoveel rechten bij voor getrouwde stellen die al een samenlevingcontract bij de staat geregistreerd hadden. Getrouwde stellen kunnen nu elkaars naam aannemen en bij een ziekenhuisopname en dergelijke situaties zal het makkelijker zijn om als echtgenoot betrokken te worden bij beslissingen (of als bezoeker toegelaten te worden). Opvallende genoeg, was het al mogelijk voor twee mannen of twee vrouwen kinderen te adopteren. Dat kan zelfs in meedere staten.

Enerzijds verandert niet veel omdat Californie het samenlevingscontract erkende, anderzijds omdat veel rechten op nationaal niveau bepaald worden.

De federale overheid erkent geen samenlevingscontracten, maar alleen huwelijken. Dat betekent dat er geen gelijke rechten zijn op het gebied van belastingen, verzekeringen, bezoeksrecht en zeggenschap bij medische noodgevallen, erfenissen en immigratie. Dit kan tot heel vervelende situaties leiden. Soms hoor je verhalen van stellen die al lang samen zijn waarvan een van de twee overlijdt en er geen testament is. In zo'n geval gaat de erfenis automatisch naar de familie, en als die de relatie ook niet erkent (wat in sommige delen van de VS nog wel eens voorkomt), staat de andere partner met lege handen.

In November kan er alsnog roet in het eten gegooid worden, want dan wordt er een bindend referendum gehouden over een verandering in de grondwet van Californie. Er zal dan gestemd worden over een wijziging die expliciet maakt dat een huwelijk alleen tussen een man en en vrouw gesloten kan worden. De opiniepeilingen wijzen uit de het referendum het niet zal redden, maar we hebben nog een paar maanden te gaan en in die tijd kan er veel gebeuren.