Rechtzaak

Vrijdag was ik voor het eerst in een Amerikaanse rechtbank. Deze week is een belangrijke rechtzaak begonnen op het gebied van rechten voor homo's en lesbiennes. Het draait om de vraag of het uitsluiten van homo's en lesbienne's van het huwlijk rechtmatig is.

Twee weken lang vinden er hoorzittingen plaats in de 'U.S. Supreme Court' - het Amerikaans hogergerechtshof beslist of een referendum van de staat Califonië rechtmatig was. Experts (juridisch, psychologisch) en ervaringsdeskundigen worden gehoord zodat de rechter uiteindelijk een uitspraak kan doen.

Samen met Heidi ging ik vrijdagmiddag een kijkje nemen, want de rechtzaal is in San Francisco. Verschillende mensen merkten op dat ze het vreemd vinden dat slecht één de beslissing neemt - Amerikanen zijn immers gewend aan een jury in veel rechtzaken.

De rechtbank zelf was een groot gebouw, modern aan de buitenkant. In de hal hingen portretten van Barack Obama en Joe Biden. De rechtzaal waar de zitten plaatsvond was vol, maar er was een tweede zaal met videoscherm waarop we de vehoren konden zien. We zaten op houten bankjes, vergelijkbaar met kerkbanken en al het meubilair was bruin. Het deed ouderwets aan.

Afgelopen november stemden de burgers van Californië in een bindend referendum dat in de grondwet vast moet komen te liggen dat een huwlijk alleen tussen een man en een vrouw van plaatsvinden. De vorige versie van de grondwet liet genoeg ruimte open voor huwlijken tussen twee mannen of twee vrouwen. Toen dat een paar jaar geleden ontdekt werd, begonnen verschillende gemeenten homohuwlijken te sluiten.

Daar maakte Prop 8, zoals het referendum heet, een einde aan. En nu hebben een aantal mensen een rechtzaak tegen de staat Califonrië aangespannen, omdat een dergelijke grondwetszijziging volgens hen nooit via een referendum gemaakt zou mogen worden. Je zou er het parlement over moeten laten stemmen en je zou er een tweederde meerderheid voor nodig moeten hebben, volgens hen. Het gaathier om de grondwet van de staat Californië.

Het huwlijk geeft bepaalde rechten en als je niet mag trouwen, wordt je dus uitgesloten van deze rechten. Het gaat om honderden rechten op staatsniveau en 1100 rechten op federaal (landelijk) niveau, zoals het recht om je echtgenoot in het ziekenhuis te bezoeken en medische beslissingen voor die persoon te nemen, rouwverlof, erfrecht, schenkingsrecht, pensioenrecht, immigrtierecht op basis van huwlijk, het recht om niet te hoeven getuigen tegen je echtgenoot in een rechtzaak, en ga zo maar door.

Als je een deel van de bevolking deze rechten onthoudt, is er sprake van discriminatie. Dan zijn dus niet alle mensen gelijk... en dat is juist een van de peilers van de Amerikaanse grondwet. Kortom, vandaar dat homo's en lesbiennes ervoor vechten om te mogen trouwen en vandaar dat ze de grondswetswijziging onrechtmatig vinden en zien het een mensenrechtenkwestie, vergelijkbaar met de afschaffing van slavernij en invoering van vrouwenstemrecht.